مردم ماسوله همانند دیگر شیعیان گیلان مراسم مذهبی و عزاداری امام حسین (ع) را به جای می آورند و این مراسم قدمتی طولانی در ماسوله دارد.

اولین بار در سال ۱۲۶۱ ه.ق. برای برگزاری دهه اول محرم برنامه منظمی تدارک دیده شد. این برنامه بسیار حساب شده است و با مراسم طوق بندی یا همان علم بندی از شب هفتم محرم آغاز می شود و در روزهای بعد با مراسم های مختلف همچون تشت گردانی، سنج زنی، زین گردانی، اسب گردانی، دسته گردانی، شربت دهی، شب الوداع، صبح قتلی و مراسم شب شمع دار ادامه یافته و در شب دوازدهم محرم پس از انجام مراسم خاکسپاری شهیدان کربلا و مراسم تعزیه داری در جوار بقعه عون بن علی، برنامه ماه محرم در ماسوله پایان می یابد.

آیین دهه اول محرم ماسوله از غروب آخرین روز ماه ذی الحجه (شب حلول ماه محرم) شروع می شود که مردم شهر تاریخی ماسوله در این شب به پیشواز ماه محرم می روند و پس از آن طی ده شب، مراسمی مختص همان روز و به ترتیب از پیش تعیین شده تا روز عاشورا برگزار می شود.

براساس اسناد و مدارک، نسل در نسل و نزدیک به ۳۰۰ تا ۴۰۰ سال است که مراسم دهه اول محرم در ماسوله برپاست و هم اکنون نیز به صلابت گذشته ادامه دارد.

در غروب روز آخر ماه ذی الحجه (شب حلول ماه محرم) هر سال مردم شهر تاریخی ماسوله به پیشواز ماه محرم می روند و شروع مراسم عزاداری سالار شهیدان را با سنت دیرین سنج زنی اعلام می کنند.

 شهر ماسوله برای مراسم عزاداری به چهار محله مسجد بر، خانه بر، کَشِه سَر و اَسَد محله تقسیم می شود. در هر کدام از این محلات یک یا دو نفر مسئول سنج زدن هستند که از اجداد خویش سنج زدن را به ارث برده اند (هرکسی مجاز به انجام چنین کاری نیست.)

دسته های عزاداری محله های مذکور در جلو یا سقف مسجد محل خود جمع شده و منتظر شروع مراسم می شوند. به پاس احترام به امام زاده عون بن علی (ع) که بقعه متبرکه آن در محله مسجد بر قرار گرفته سنج اول بایستی از محله مسجد بر و پس از آن سنج سه محله دیگر به صدا در آید. بدین ترتیب صدای سنج هم زمانِ چهار محله در فضای شهر ماسوله طنین انداز می شود که اعلام کننده فرا رسیدن ماه محرم و شروع مراسم عزاداری حضرت امام حسین (ع) است.

پس از اتمام سنج زنی، دسته های عزاداری ۴ محله، سینه زنان و نوحه خوان با عبور از مسیرهای مشخص به سوی امامزاده حرکت می کنند و پس از رسیدن به امام زاده و سلام و احترام به ایشان، مراسم را خاتمه می دهند. در پایان مراسم از عزاداران با کیک و چای دارچین پذیرایی می شود.

منبع: ایسنا گیلان