شمال ما: ماسوله و قلعه رودخان ۲ ظرفیت مهم گردشگری شهرستان فومن برای مقصد گردشگران خارجی و داخلی است.
به گزارش خبرگزاری شبستان، شهر تاریخی و توریستی ماسوله، یکی از نقاط تاریخی، سرسبز و خوش آب و هوای شمال ایران با هوای مه آلود، تابستانهای خنک و زمستانهای پر برف است، ماسوله در جنوب غربی استان گیلان در بخش سردارجنگل فومن،۶۰ کیلومتری شهر رشت، ۳۶ کیلومتری شهر فومن و ۲۰ کیلومتری شهر ماکلوان واقع شده ، زبان اصلی مردم ماسوله مانند زبان مردم غرب گیلان و جنوب جمهوری آذربایجان، تالشی است که به زبان اوستایی و زبان تاتی بسیار نزدیک است.
شهرک تاریخی ماسوله یکی از خوش آب و هواترین نقاط ایران است که هر ساله پذیرای دهها هزار گردشگر داخلی و خارجی است. شهر تاریخی و توریستی ماسوله به دلیل داشتن معماری منحصربهفرد در جهان شناخته شده است، ماسوله با کوهستانهای مرتفع، جنگل و ییلاقات سرسبز از توریستی ترین مناطق شمالی ایران با جلوههای طبیعی فراوان به ویژه در اواخر بهار و فصل تابستان است و قلهٔ شاه معلم در ماسوله با ارتفاع ۳٬۰۵۰ متر بلندترین نقطه استان گیلان و هدفی جذاب برای گروههای کوهنوردی میباشد.
محوطه جلوی خانهها و پشت بامها هر دو به عنوان پیادهرو استفاده میشوند، بافت معماری ماسوله در دوران زندیه شکل گرفته است و خیابانهای کوچک و پلههای بسیار به هیچ وسیله نقلیه موتوری اجازه ورود نمیدهد. معماری ماسوله در یک جمله توصیف میشود: حیاط ساختمان بالایی پشت بام ساختمان پایینی است. تعداد طبقات ساختمانها معمولاً تا دو طبقه میرسد.
مردم شهرک تاریخی ماسوله مردمانی با صفا و بی ریا هستند که پشتبام های منازلشان را زیر قدمهای مسافران و گردشگران میگسترانند تا ساعاتی را بتوانند میزبان آنهاباشند، سر هر پنجره چوبی این شهرک زیبا گلدانی با گل شمعدانی چیده شده است که جزئی از اسطوره زندگی این مردمان سبز است، زنانی ساده که در حیاط خانهشان نشستهاند و مشغول بافت عروسکهای رنگین هستند.
از سمت مسجد این شهرک که عبور میکنی به قبرستانی برخورد میکنی که سنگ قبرهایی قدمت دار و خاکستری و کوچک نا مرتب دیده میشود و تو در میمانی که زندگان و مردگان چه صمیمی در کنار هم آرمیدهاند. وقتی وارد بازار سنتی ماسوله میشوی، مجموعهای از سنتهای دیرینه گیلان و به خصوص همین شهرک در دکانهای کوچک و بزرگ نمود پیدا کرده است و چشم هر فردی را خیره میکند تا به سمت آن وسایل سنتی برود.
وجود آبشارها و چشمههای متعدد در اطراف ماسوله، زیبایی طبیعت آن را دو چندان نموده است. آبشارهای این منطقه بهصورت پراکنده در اطراف آن دیده میشوند و اگرچه در پی سیلهای سالیان اخیر، دستخوش تغییراتی شدهاند ولی همچنان برای بازدیدکنندگان جلوههای ویژه خود را دارند. آبشار کوشم ماسوله در انتهای دره جنگلی ماسوله و در ارتفاعات این منطقه واقعشده و ارتفاع آن حدود ۳۰ متر است.
مسیر دسترسی به این آبشار با شیبی ملایم در امتداد رودخانه و در جهت مخالف جریان آب است. پس از حدود یک ساعت کوهپیمایی و گذر از چند آبشار کوچک دیگر، در انتهای تنگه به دیوارهای سنگی برمیخوریم که آب از فراز آن به پایین فرو میریزد. از دیگر آبشارهای این منطقه میتوان به آبشار ماسوله رودخان با ارتفاع بیش از ۲۰ متر، آبشار خرم بو(خربو) و آبشار لارچشمه اشاره کرد که جلوهای بسیار زیبا داشته و هر کدام میتوانند بهانهای برای بازدید مجدد از طبیعت زیبای ماسوله باشند. آبوهوای کوهستانی، موقعیت خاص خزری و همچنین خاک مناسب، زمینه رشد و پوششهای جنگلی نظیر انواع توسکا، گردو، فندق وحشی و مراتع وسیع را در اشکوب بندیهای مختلف، فراهم آورده است. کوههای ماسوله سرشار از معادن آهن، کوارتزت، روی و سرب هستند. وجود این معادن سبب گردیده بود در زمان فتحعلی شاه گلولههای توپخانه ایران در ماسوله ساخته شود.
از دیگر دیدنیهای طبیعی این منطقه میتوان به رودخانه سیاورود، رودخانه پلنگ ور، پارک ماسوله و غار بوزخانه(غاریخکون) اشاره کرد. درمجموع دیدنیهای ماسوله شامل هجده چشمه طبیعی، دوازده کاروانسرا، چهار بقعه، پنج آب انبار و چندین مسجد است.
بقعه عون بن علی یا عون بن محمد حنیفه بن علی ؛ این بقعه بهعنوان محور بـُقاع منطقه و محل اصلی تجمعات مذهبی ساکنان ماسوله به شمار میآید. بقعه در کنار مسجد قرار دارد و به قلندرخانه نیز معروف است. این امر میتواند نشانگر اعتقادات صوفیانه اهالی منطقه نیز باشد. بقعهی عون بن علی بن محمد بن علی دارای دری به ابعاد ۱۴۵*۷۲ سانتیمتر است که به در “چله خانه” شهرت دارد. پلان بقعه هشتگوش است و گنبدی دو پوش دارد. ارتفاع صحن امامزاده تا زیر طاق گنبد اول ۲۰/۴ متر است. این گنبدشلجمی (اگر دو قوس از دایره بر سطحی محیط شود که هر دو از نصف دایره طولشان بیشتر باشد و انحداب یا کوژی آن در دو جانب باشد ، آن شکل را شلجمی گویند)است و در روزگاران جدید با حلب پوشانده شده است. در داخل اتاق حرم بقعه ، صندوقی جای دارد که بر روی آن کتیبهای به خط نسخ از سوره فتح و با تاریخ ۱۰۱۵ هـ . ق دیده میشود. چند سنگقبر در داخل وایوان های بقعه و مسجد همجوار وجود دارد که مربوط به زمان قاجاریه است.
امامزاده عین علی و زین علی ؛ این امامزاده در ۱۶۰۰ متری شرق ماسوله در محلی به نام “اشکلت” واقع است. امامزاده دارای کتیبهها و پنجرههای مشبک است و تاریخ ساخت آن ۹۱۱ هـ . ق است.
امامزاده ابراهیم؛ در “خروه بن” بالای ماسوله و بر سر راه جاده خلخال واقعشده و دارای قدمت تاریخی است. امامزاده هاشم ؛ در مغرب ماسوله ، زیر کوه سنگی قلعه بن قرار دارد. این امامزاده بنایی تاریخی دارد و بر سر راه جاده طارم واقع است.
رودخان نام قلعهای است متعلق به دوره سلجوقیان که بر فراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای زیبای رودخان ساخته شده و ۲٫۶ هکتار مساخت و ۶۵ برج و بارو و دیواری به طول ۱۵۰۰ متر دارد.
دیوار قلعه ۱۵۰۰ متر طول دارد و در آن ۶۵ برج و بارو قرار گرفته است. فاصله مستقیم قلعه تا شهر ماکلوان ۲۵ کیلومتر، تا ماسوله ۴۵ کیلومتر و تا شفت ۲۰ کیلومتر است. اما از مسیر اصلی و آسفالته مسافت قلعه تا فومن ۲۵ کیلومتر، تا ماکلوان تقریباً ۳۵ کیلومتر و تا ماسوله ۶۰ کیلومتر است.
این دژ با ارزش تاریخی که دارد بنابر ساختار، معماری و ویژگیهای استراتژیکی و رزمی، در ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ خورشیدی، به شماره ۳/۱۵۴۹ در سیاههٔ یادمانهای دیرین ایران (فهرست آثار تاریخی و ملی) ماندگار شد.
قلعه رودخان از دو بخش ارگ (محل زندگی حاکم و حرمسرای وی) و قورخانه (محل فعالیتهای نظامی و زندگی سربازان) تشکیل شده است. ارگ در قسمت غربی این بنا در دو طبقه واقع شده و جنس آن از آجر است. قراولخانهها در قسمت شرقی در دو طبقه با نورگیرها و روزنههای متعدد بر اطراف مسلط است. چشمهای نیز میان قلعه و گودترین محل آن وجود دارد.
بخش شرقی قلعه شامل دوازده ورودی، زندان، در اضطراری، حمام و آبریزگاه است. بخش غربی دوازده ورودی دارد، چشمه، حوض، آبانبار، سردخانه، حمام، آبریزگاه شاهنشین و چند واحد مسکونی که با برج و بارو محصور شدهاند، دیگر بناهای این بخش را تشکیل میدهند. ۴۰ برج دیدهبانی دور تا دور قلعه را احاطه کرده که اتاقهای هشت ضلعی آن با طاقهای گنبدی پوشانده شده است. دور تا دور دیوارها و برجها روزنههایی شیبدار دیده میشود که برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی تعبیه شدهاند.
یکی از مهمترین مقاصد گردشگری سال های اخیر گیلان در دل کوه و انبوهی از درختان جنگل های فومن قرار دارد، جایی که بنایی با قدمت ۶۰۰ ساله به نام قلعه رودخان را در خود جای داده است.
یکی از علاقههای جهانگردان و مسافران همیشه چشم اندازهای طبیعی و خدادادی بوده است، چشم اندازهایی که در استان گیلان و به خصوص شهرستان فومن کم نیستند.
قلعه رودخان جدای از اینکه از نظر علمی توجه خاصی برای کارشناسان دارد، در نظر مردم عام نیز مکانی دل انگیز برای گذران روزهای تعطیل خود است.
گردشگران و دوستداران طبیعت می توانند این مکان را به عنوان مقصد دل انگیزی برای گذران ایام تعطیلات خود در عید نوروز و حتی در فصل تابستان قرار دهند و از زیباییهای خدادادی و طبیعتی این منطقه بهترین استفاده را ببرند.
«مائده فلاحتکارضیابری»
دیدگاهتان را بنویسید